Toezicht op het creëren van meer sociale veiligheid en de omgang met ongewenst gedrag: samen met Commissarissen in gesprek over ervaringen en inzichten.
Signalen van een onveilige werkomgeving of grensoverschrijdende gedragingen doen zich in alle sectoren en lagen van de samenleving voor, zo ook op de werkvloer. Nederland telt jaarlijks 1,5 miljoen meldingen van grensoverschrijdend gedrag, wat erop neerkomt dat één op de zeven mensen het ervaart én meldt. Deze gedragingen zorgen jaarlijks voor vier miljoen extra verzuimdagen, resulterend in 900 miljoen euro aan loondoorbetaling voor werkgevers, zo berekende het TNO.
Meldingen komen terecht bij een vertrouwenspersoon of een collega, tot het uiteindelijk aan het licht komt en leidinggevenden en directeuren er vroeg of laat mee te maken krijgen. Maar ook Raden van Toezicht (RvT) en Raden van Commissarissen (RvC) worden steeds vaker geconfronteerd met signalen van sociale onveiligheid in organisaties waar zij toezichthouder zijn. Wat is dan de in te nemen positie? En hoe houd je de ‘vinger aan de pols’, zonder aan de gewenste autonomie van bestuur en directie te komen?
Volgens Mariëtte Hamer kent de rol van commissarissen twee kanten. Aan de ene kant stelt zij dat het belangrijk is om te toetsen of de basis qua beleid in een organisatie op orde is. Aan de andere kant benadrukt zij het belang van een veilige cultuur ter preventie van ongewenst gedrag: ‘Daarvoor zou ik tegen commissarissen zeggen: gebruik je toezichthoudende rol om een thermometer in de organisatie te steken. Ga met een ondernemingsraad in gesprek, ontdek wat de interne cultuur is en of mensen zich veilig voelen. En een meer diverse cultuur is vaak ook veiliger, dus investeer daarin bij het inwerken. Het kan een discussie worden: kies je voor regels of ga je in gesprek over normen en waarden? Ik denk dat je het allebei moet doen - gedragscodes en cultuurverandering. Niet het een of het ander.’
Toezichthouden vraagt dus om verder te kijken dan de regels en codes alleen. Volgens Van Eijbergen e.a. vraagt het naar het hebben van kennis van zaken en om het hebben van een gedeeld moreel kompas om ethisch en integer te handelen. Dit is een sterk contextafhankelijk begrip en er is geen eenduidig antwoord op te geven wat dat moreel kompas dan is. Het is sterk afhankelijk van de sociale en organisatie context en welke betekenis de toezichthouders en commissarissen daar samen aan geven.
Kortom, we gaan graag samen in gesprek over de thema’s rondom sociale veiligheid en de rol, taken en verantwoordelijkheden van de RvC en RvT. Dit rondetafelgesprek zal plaatsvinden op vrijdag 3 november van 09:00 - 10:30.